Cena prądu, którą płaci konsument, zależy od kilku czynników, w tym przede wszystkim od rodzaju taryfy. Co jeszcze wpływa na finalną wysokość rachunku za prąd? Ile kosztuje 1 kWh energii elektrycznej w Polsce?
Spis Treści
Rodzaj taryfy
Sprzedawcy energii elektrycznej oferują kilka taryf, które dzielą się ze względu na zapotrzebowanie na energię elektryczną. Wyróżnia się taryfy:
– A – taryfa przeznaczona dla największych odbiorców, takich jak kopalnie, fabryki i inne przedsiębiorstwa czy instytucje zużywające duże ilości prądu,
– B – dla dużych przedsiębiorstw,
– C – dla gospodarstw rolnych, małych i średnich firm,
– G – dedykowana gospodarstwom domowym i konsumentom prywatnym.
Najpopularniejszą taryfą w Polsce jest G11. Wielu użytkowników wybiera także taryfę G12. Są one przeznaczone dla obiektów o umownej mocy nieprzekraczającej 40 kW. Są to taryfy jedno– (G11) oraz dwustrefowe (G12). Pierwszy rodzaj udostępnia jednakową cenę kilowatogodziny przez całą dobę, drugi natomiast dysponuje strefą dzienną i nocną, które różnią się cenami. W drugim rodzaju wyróżnia się ponadto podgrupę G12W, która oferuje niższe ceny w weekend, święta oraz inne dni wolne od pracy.
Lokalizacja budynku lub lokalu
Poza rodzajem taryfy na koszt energii elektrycznej w Polsce wpływa także lokalizacja. Z innymi cenami należy się bowiem liczyć, mieszkając albo prowadząc działalność np. na Mazowszu, a z innymi na wschodzie kraju. Najdroższy prąd jest dostępny w północnej oraz fragmencie centralnej części Polski, a tańszy na wschodzie oraz innych regionach państwa.
Dystrybutor i sprzedawca prądu
Kolejnym ważnym czynnikiem, od którego zależy cena energii elektrycznej, jest operator sieci dystrybucyjnej. Różne firmy oferują bowiem odmienne stawki za 1 kWh. Jak już wspomniano wcześniej, najdroższy prąd jest w północnej i części środkowej Polski, gdzie dystrybutorem jest firma Energa oraz Enea. Niższymi cenami może pochwalić się Tauron sprzedający w zachodnio-południowej części kraju. Jeszcze niższe ceny aktualnie oferuje PGE działający na wschodzie oraz Innogy obsługujący centralną Polskę.
Zarówno sprzedawca, jak i dystrybutor energii są przydzielani konsumentowi „z urzędu”, biorąc pod uwagę lokalizację odbiorcy. Możliwe jest jednak zrezygnowanie z usług konkretnej firmy i wybór innego dostawcy. Spółek dostarczających prąd jest w Polsce wiele, można więc poszukać tej, której oferta będzie najbardziej interesująca dla danej firmy bądź gospodarstwa domowego.
Z czego składa się rachunek za prąd?
W skład rachunku za energię elektryczną wchodzi kilka opłat, które można podzielić na dwa główne elementy: koszt dystrybucji (wartość dostarczenia prądu do konsumenta) oraz koszt obrotu (wartość realnie wykorzystanej energii). Energia czynna to wartość prądu zużywanego w konkretnym okresie, którą oblicza się, mnożąc faktycznie zużyte kilowatogodziny oraz cenę za 1 kWh, ustalaną przez sprzedawcę i dystrybutora. Ponadto dystrybutor dolicza również kilka innych opłat do rachunku. Należą do nich przede wszystkim:
– opłata sieciowa – dotyczy przesyłu energii, czyli drogi pokonywanej przez prąd od dystrybutora do konsumenta. Jej wartość zależy od liczby wykorzystanych kWh i uwzględnia straty w przesyłaniu energii,
– opłata kogeneracyjna – wprowadzono ją celem promocji bardziej ekologicznego rozwiązania, skojarzonego wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej,
– opłata abonamentowa – obejmuje koszt obsługi klienta, czyli m.in.: przygotowanie przez zakład energetyczny rachunków, odczytywanie liczników, dostarczanie rachunków do klientów itp.,
– opłata jakościowa – zależy od zużycia prądu. Służy pokryciu wydatków przeznaczonych na utrzymanie równowagi w systemie elektroenergetycznym,
– opłata przesyłowa stała – to wydatek uzależniony od wielkości zapotrzebowania na moc, ustalanej podczas podpisywania umowy z zakładem energetycznym, ewentualnie od charakteru poboru prądu. Obejmuje m.in. koszty ponoszone na utrzymanie załóg interwencyjnych, eksploatację sieci przesyłowo-dystrybucyjnych oraz konserwację urządzeń elektrycznych,
– opłata OZE – kwota ta została wprowadzona w życie w 2016 w wyniku nowelizacji ustawy o OZE z 2015 roku. Po raz pierwszy doliczono ją w lipcu 2016 roku w wysokości 2,51 zł za MWh, ale w 2018 roku ustalono ją na poziomie 0 zł. Suma ta pozostała zerowa do dziś, ale nadal widnieje jako składowa rachunku za energię. Suma ta wynika z funkcjonowania różnych mechanizmów wsparcia dla produkcji prądu z odnawialnych źródeł energii,
– opłata przejściowa – to stała opłata traktowana jako wynagrodzenie za udostępnianie krajowego systemu elektroenergetycznego, w tym przede wszystkim pokrywania wydatków związanych z przedterminowym rozwiązaniem umowy sprzedaży energii oraz mocy. Wylicza się ją na podstawie rocznego zużycia energetycznego. Wyróżnia się trzy poziomy zużycia: poniżej 500 kWh/rok, między 500 a 1200 kWh/rok oraz powyżej 1200 kWh/rok.
Cena 1 kWh od stycznia 2020 roku
W przypadku odbiorców taryfowych cenę energii określa Urząd Regulacji Energetyki. Od 1 stycznia 2020 roku Prezes Urzędu zatwierdził taryfę Operatora Systemu Przesyłowego oraz największych dystrybutorów prądu w kraju, tj. sieci Tauron, Enea, PGE, Innogy oraz Energa. Zatwierdzone ceny znacznie wzrosły względem ubiegłego roku. Na przykład, w wyniku zmiany taryfy na obrót energią, odbiorcy z gospodarstw domowych korzystający z taryfy G11, których sprzedawcą z urzędu jest firma Tauron, płacą w 2020 roku średnio ok. 7 zł miesięcznie więcej.
W zależności od operatora, koszt energii w najpopularniejszej taryfie G11 waha się od ok. 0,54 zł/kWh (Innogy), do ok. 0,67 zł/kWh w przypadku firmy Energa. Kolejny bardzo popularny dystrybutor, firma Tauron, proponuje stawki od ok. 0,59 (dla odbiorców podpisujących długie umowy z dostawcą) do 0,62 zł/kWh (dla konsumentów z krótszymi umowami) w taryfie G11. Spółka PGE proponuje stawkę ok. 0,64 zł/kWh dla gospodarstw domowych, a firma Enea – ok. 0,59 zł/kWh. Najatrakcyjniej prezentują się stawki firm Innogy, jednakże jest to spółka z dość ograniczonym zasięgiem działania (m.in. Warszawa oraz okolice).